PERPAUSAK

PERPAUSAK

Etxetik atera baino lehen komeni izaten da atea ongi itxi duzun begiratzea

azkenaldi honetan lapurreta mordozka izaten ari baita Iruñeko hainbat

etxetan, baita hutsik daudenetan ere. Alegia, lapurrei ez zaie asko axola

etxen batean jendea bizi den ala ez. Haiek, bestelako lanik ez dutekiko edo

lan egiteko gogorik ez dutelako dirua nahi dute, eta horretarako metodorik

azkarrena etxe batean sartu eta harrapatzen duten guztia eramatea da.

Etxetik atera baino lehen—Menpekoa denborazkoa

Komeni izaten da—aditz nagusia

Atea ongi itxi duzun—menpeko zehar galdera

Atea itxi duzun begiratzea—menpeko IS ordezkoa konpletiboa

Azkenaldi honetan lapurreta mordozka izaten ari baita Iruñeko hainbat etxetan—menpekoa kausala

Baita(emendiozko juntadura) hutsik daudenetan ere—erlatibozkoa

Lapurrei ez zaie asko axola—aditz nagusia

Etxe batean jendea bizi den ala ez—IS ordezkoa zehar galdera

Bestelako lanik ez dutelako edo(hautakaritza juntadura) edo lan egiteko gogorik ez dutelako—mendekoa kausala

Lan egiteko gogorik ez dutelako—mendekoa helburuzkoa

Nahi dute—aditz nagusia

Eta(emendiozko juntadura) horretarako metodorik azkarrena etxe batean sartu—IS ordezkoa konpletiboa

Eta(emendiozko juntadura) harrapatzen duten guztia—menpeko erlatiboa

Eta harrapatzen duten guzta eramatea da(aditz nagusia)—IS ordezkoa konpletiboa.

PERPAUSAK ERREPASATZEKO

1.    Nire etxe berean bizi den neskarekin dabilen mutilak ez dit esan etorri nahi ez duenik.

IZENORDAINAREN ORD. ERLATIBOZKOA: Nire etxe berean bizi den.

IZENORDAINAREN ORD. ERLATIBOZKOA: Nire etxe berean bizi den neskarekin dabilen.

ADITZ NAGUSIA: Ez dit esan.

IS.ORDEZKO KONPLETIBOA: Etorri nahi ez duenik

2.    Amak galdetu egin zidan azkenean ea asmorik banuenez famili-ospakizunera joateko.

ADITZ NAGUSIA: Galdetu egin zidan,

IS.ORDEZKOA ZEHAR GALDERA: azkenean ea asmorik banuenez familia-ospakizunera joateko.

ADITZLAGUNAREN.ORD. HELBURUZKOA: Famili ospakizunera joateko.

3.    Nahiz eta ez dagoen horretarako arrazoi ukaezinik, esan beharra dago haurrek zer behar duten bere garapenean eta nolako helduekin egon behar duten.

ADITZLAGUNAREN.ORD.KONTZESIBOA: Nahi eta ez dagoen horretarako arrazoi ukaezinik.

ADITZ NAGUSIA: esan beharra dago.

IS. ORDEZKOA ZEHAR GALDERA: Haurrek zer behar duten bere garapenean eta nolako heldueki egon behar duten.

EMENDIOZKO JUNTADURA: Eta

4.    Zuk nahi duzunean egingo dugu irakasleak agindutako lana.

ADITZLAGUNAREN. ORD. DENBORAZKOA: Zuk nahi duzunean

ADITZ NAGUSIA: Egingo dugu

IZENORDAINAREN ORD. ERLATIBOZKOA: Irakasleak agindutako lana

5.    Gizarteak nahi bezala jokatzen dugunean uko egiten diogu gure autonomia erabatekoari.

ADITZLAGUNAREN ORD.DENBORAZKOA: Gizarteak nahi bezala jokatzen dugunean,

ADITZLAGUNAREN. ORD.MODUZKOA: Gizarteak nahi bezala.

ADITZ NAGUSIA: Uko egiten diogu.

6.    Eguraldia hemen beste gisa batekoa balitz ez legoke ia udarik.

BALDINTZAZKO PERPAUSA

7.Ikasleek euren festa egun egokia ukan dezaten antolatu da aurten ere unibertsitateko egun handia den “karpa”.

ADITZLAGUNAREN. ORD.HELBURUZKOA: Ikasleek euren festa egun egokia ukan dezaten.

ADITZ NAGUSIA: Antolatu da.

IZENORDAINAREN ORDEZKOA ERLATIBOZKOA: Aurten ere unibertsitateko egun handia den “karpa”.

    8.Toki guztietan dago hori onartu nahi ez duenik.

     ADITZ NAGUSIA: dago

     IS.ORDEZKOA.KONPLETIBOA: Hori onartu nahi ez duenik.

    9.Herri batek bere askatasuna nahi duenean gertatu ohi da hori.

10.Oporretan gurekin etorri nahi izanez gero, eskertuko nizuke ahal bezain azkar jakinaraztea egin ahal izan ditzadan erreserbak garaiz.

ADITZLAGUNAREN.ORD.BALDINTZA: Oporretan gurekin etorri nahi izanez gero

ADITZ NAGUSIA: Eskertuko nizuke

ADITZLAGUNAREN.ORD.DENBORAZKOA: Ahal bezain askar jakinaraztea

ADITZLAGUNAREN.ORD.HELBURUZKOA: Egin ahal izan ditzadan erreserbak  garaiz.

PERPAUS MOTAK LANTZEKO TESTUA

Ez zuen etorriko zenik esan, hala ere, denak geunden horren esperoan. Garaiz ailegatuko ote zen galdetzen nion neure buruari eta hala izan zedin nahi nuen. Izan ere, gutxitan ikusten da horren planta ona duen mutilik, horren itxuroso dabilenik.

Aukera izanez gero nirekin dantzatzeko eskatuko diot. Hori da. Sartzen delarik eskutik oratu eta dantzan jarriko dut.

Hori lortze aldera, ordea, esfortzu handia egin behar nuen, ni bezain ederrak ez izanagatik, beste hamaika zeuden-eta nik agertu asmoa bere egin gogoz. Dena den, hain naiz liraina non ez duen hautatzeko tenorean dudarik izanen.  

PERPAUS KONPOSATU KOORDINATUA

EMENDIOZKOA

Garaiz ailegatu ote zen galdetzen nion neure buruari eta hala izan zedin nahi nuen.

Sartzen delarik eskutik oratu eta dantzan jarriko dut.

AURKARIAK

Ez zuen etorriko zenik esan, hala ere, denak geunden horren esperoan.

Sartzen delarik eskutik oratu eta dantzan jarriko dut. Hori lortze aldera,ordea, esfortzu handia egun behar nuen, ni bezain ederrak ez izanagatik, beste hamaika zeuden eta- nik agertu asmoa bere egin gogoz.

HAUTAKARIAK

Hari bost inguratu edo hamar hurbildu

ALBORAKUNTZA

Horren planta hona duen mutilik, horren itxurosoa daramanik.

PERPAUS KONPOSATU MENPEKOAK

IS.ORDEZKOA-KONPLETIBOAK

Ez zuen etorriko zenik esan

Hala izan zedin nahi nuen

Aukera izanez gero nirekin dantzatzeko eskatu diot.

IS. ORDEZKOA-ZEHAR GALDERA

Garaiz ailegatuko ote zen galdetzen nion neure buruari

IZENORDAINAREN ORDEZKOA-ERLATIBOZKOA

Izan ere, gutxitan ikusten da horren planta ona duen mutilik,

Izan ere, gutxitan ikusten da(…),horren itxuroso dabilenik

Hori lortze aldera,ordea, esfortzu handia egin behar nuen, ni bezain ederrak ez izanagatik, beste haimaka zeuden-eta nik agertu asmoa bere egin gogoz.

ADITZLAGUNAREN ORDEZKOA-BALDINTZAZKOA

Aukera izanez gero, nirekin dantzatzeko eskatuko diot

ADITZLAGUNAREN ORDEZKOA-DENBORAZKOA

Sartzen delarik, eskutik oratu eta dantzan jarriko dut

Dena den, hari bost inguratu edo hamar hurbildu, hain naiz liraina non ez duen hautatzeko tenorean dudarik izango.

ADITZLAGUNAREN ORDEZKOA-HELBURUZKOA

Hori lotze aldera, ordea, esfortzu handia egin behar nuen, ni bezain ederrak ez izanagatik, beste hamaika zeuden-eta nik agertu asmoa bere egin gogoz

ADITZLAGUNAREN ORDEZKOA-KONPARAZIOZKOA

Hori lortze aldera, ordea, esfortzu handia egin behar nuen, ni bezain ederrak ez izanagatik, beste hamaika zeuden.eta nik agertu asmoa bere egin gogoz

ADITZLAGUNAREN ORDEZKOA-KONTZESIBOA

Hori lortze aldera, ordea, esfortzu handia egin behar nuen, ni bezain ederrak ez izanagatik, beste hamaika zeuden.eta nik agertu asmoa bere egin gogoz

Dena den, hari bost inguratu edo hamar hurbildu, hain naiz liraina non ez duen hautatzeko tenorean dudarik izanen.

ADITZLAGUNAREN ORDEZKOA-KAUSAZKOA

Hori lortze aldera, ordea, esfortzu handia egin behar nuen, ni bezain ederrak ez izanagatik,beste haimaika zeuden-eta nik agertu asmoa bere egin gogoz

ADITZLAGUNAREN ORDEZKOA-HELBURUZKOA

Hori lortze aldera, ordea, esfortzu handia egin behar nuen, ni bezain ederrak ez izanagatik, beste haimaika zeuden-eta nik agertu asmoa bere egin gogoz

ADITZLAGUNAREN ORDEZKOA-KONTSEKUTIBOA

Dena den, hari bost inguratu edo hamar hurbildu, hain naiz liraina non ez duen hautatzeko tenorean dudarik izanen.

Ez zirudien oso egun atsegina izango zenik(P.MENDEKOA, KONPLETIBA)
 baina, kontrakoa izan zen, ordea(P.KONPOSATUA, KOORDINATUA, AURKARITZA).
 Inon kontatuz gero(MENPEKO PERPAUSA, ADITZ LAGUNAREN ORDEZKOA, BALDINTZA),
 ez zuen segituan sinetsiko, pelikuletan baizik gertatzen ez diren(MENPEKO PERPAUSA, IZEN LAGUNAREN ORDEZKOA, ERLATIBOZKOA) 
egun horietako bat ematen zuen eta.(P.MENPEKOA, ADITZ LAGUNAREN ORDEZKOA, KAUSAZKOA)
  Eguzkia atera bezain laster (P.MENPEKOA, ADITZ LAGUNAREN ORDEZKOA, DENBORAZKOA),
 lan berri batean has nendila(MENPEKO PERPAUSA, IZEN SINTAGMAREN ORDEZKOA, KONPLETIBA) 
eskaini zidaten eta (EMENDIOZKO LOTURA)
 ohiturarik ez banuen ere(P.MENDEKOA, ADITZ SINTAGMAREN ORDEZKOA,KONTZESIBOA) 
, loterian diru pixka bat irabazi nuen, pisua konpontzeko (P.MENDEKOA, ADITZ SINTAGMAREN ORDEZKOA, HELBURUZKOA)
bikain etorriko zaidana (P.MENDEKOA, IZEN LAGUNAREN ORDEZKOA, ERLATIBOA).

EUSKARA ETA BOTEREA

Hona hemenDUZUE Pako Aristik bere azken liburuan dioena(MENPEKOA, ERLATIBOZKOA)

, beste hamaika egiarekin batera(BAKUNA)

 Euskararen egoera ez da hobetuko Euskal Herriak independentzia lortu arte( PERPAUS KONPOSATUA, DENBORAZKOA) 

. Bere erabilerak ez du gora egingo (BAKUNA) 

. Ez da sortuko bere aldeko uholde ilusionagarririk(BAKUNA)

. Aurrekontuak ez dira ugarituko, besteak beste //hizkuntza gutxitu batek, automatikoki,// helburu estrategikoa izateari uzten diolako” (P.MENDEKOA, KONPLETIBOA) (KONPOSATUA,MENDEKOA, KAUSALA) .

 Herri baten identitatea eraiki edo(HAUTAKARI)

 deseraikitzeko(HELBURUZKOA) 

botereak daukan armarik(ERLATIBOZKOA) 

ahaltsuena hizkuntza da.(KONPOSATUA, KOORDIATUA, HAUTAKARIZ LOTUA)